•  MESUDİYE:

13 Aralık 1914 tarihinde Boğaz'daki mayın hatlarımızı korumak için Sarısığlar'da sabit bir batarya olarak demirliyken İngiliz B11 denizaltısı tarafından torpillenerek batırılan ve içerisinde 34 denizcimizin şehit olduğu Mesudiye gemimizin 10-12 metrelerdeki enkazına (gemi sökümünden sonra geriye kalan kalıntılarına) dalınarak sualtı film çekimi yapılmıştır. Bu gemiden sağ kurtarılan denizcilerle Boğaz'ın iki yakasında denizatlılara karşı ilk savunma-gözetleme hattı oluşturulmuştur.

•  SAPHIR:

Müttefiklerin ilk denemesinde Çanakkale Boğazını sualtından geçmeye çalışan Yzb. Henri Fournier komutasındaki Fransız Saphir denizaltısı 15 Ocak 1915 tarihinde Nara'da batırılmıştır. İsa Reis gambotu ve Nusrat gemimiz tarafından denizaltı mürettebatından 13 denizci sağ kurtarılmış, 14 Fransız denizci ölmüştür. Ölen denizcilerin gömüldüğü tahmin edilen Fransız mezarlığında inceleme yapılmış ancak harap haldeki mezarlıkta bir ize rastlanılmamıştır. Batık; Nara akaryakıt iskelesine çok yakın bir mevkide 55 metre derinlikte kulesi ve kıç tarafı sökülmüş (1970'lerde Metear tarafından) yatmaktadır. Geminin pruvası, sarnıçları doldurmak için kullanılan ştandroları ve mayın deflektörleri incelenmiş ve sualtı çekimleri yapılmıştır.

•  IRRESISTIBLE :

18 Mart 1915 tarihinde batan 3 büyük müttefik savaş gemisinden biri olan Irresistible pervaneleri ve makine dairesi kısmen sökülmüş olarak 68 metre derinlikte yatmaktadır. Dardanos açıklarındaki 15.800 tonluk ve 130 metre uzunluğundaki batığa dalış yapılarak sualtı filmi çekilmiştir. Geminin 18 Mart'ta Türk istihkamlarını ateş altına alan 6 inch'lik borda topları görüntülenmiştir.


•  E15:

17 Nisan 1915 tarihinde güçlü akıntı sebebiyle Kepez'de karaya oturan ve Dardanos tabyasından atılan iki top mermisiyle kulesi ve akü dairesinden vurulan E15'in enkazı 1920 yılında sökülmüş ve araştırma sırasında 4-6 metre derinlikte sökümden kalan döküntüler bulunmuş ve filme alınmıştır. Gemi komutanı Yzb. Brodie kulede vurularak ve 6 personel denizaltının içinde gazlardan boğularak ölmüş ve sahile gömülmüş ise de, gemi komutanı ve iki mürettebatın mezarları Çanakkale İngiliz mezarlığında bulunmuş ancak sahildeki diğer mezarların izleri zamanla kaybolduğu için bulunamamıştır. Dardanos tabyası ve Kepez Feneri'nde çekimler yapılmıştır.

•  JOULE:

1 Mayıs 1915 tarihinde, Yzb. Dupetit Thouars komutasında Kepez-Havuzlar arasındaki IIA mayın hattında mayına çarparak batan Fransız Joule denizaltısı bulunmuş ve 44 metrede yatan denizaltı enkazının yan taramalı sonar ile yüksek çözünürlükte çekimi yapılmıştır. Derinliğin normal hava ile scuba dalışa çok uygun olmasına rağmen batığın gemi yolu üzerinde olması ve güçlü akıntılar sebebiyle Çanakkale Savaşı'nın bu tek el değmemiş Fransız denizaltısına dalış yapılamamıştır. 29 mürettebatıyla derinlerde yatan Joule kapsamlı bir araştırmayı beklemektedir.

•  MAJESTIC:

27 Mayıs 1915 tarihinde Otto Hersing komutasındaki Alman U21 denizaltısı tarafından Seddülbahir açıklarında torpillenerek batırılan İngiliz Majestic zırhlısına dalınarak sualtı film çekimi yapılmıştır. 40 denizcinin öldüğü Majestic 25-30 metre derinlikte tamamen dağılmış olarak durmaktadır. 12 inch'lik top mermileri, kıç taret yuvası, köprü üstü, gemi direklerinin ve zırhların bir kısmı sualtında görülebilmektedir. Belgeselde Müttefik deniz güçlerinin Türk sularındaki faaliyetlerine karşılık Çanakkale'ye gelen Alman U21 denizaltısının Majestic ve Triumph savaş gemileri dışında Heimburg komutasındaki Alman UB14 denizaltısının Royal Edward ve Southland gibi müttefiklere asker taşıyan nakliye gemilerini Ege'de ve E20 denizaltısını Marmara'da batırması da anlatılacaktır.


•  İNGİLİZ ŞATLARI:

Teke koyu açıklarında 24-28 metrelerde bulunan iki adet Şat'a dalış yapılmış ve bu şatlardan birisinin yanında bulunan tekerlekli (volanlı) aracın ‘Lokomobil' olduğu tespit edilmiştir. Su arıtmada kullanılan ve hala üzerindeki derecesi ve geyçiyle duran bu çok değerli ve nadir parçanın korunmasına yönelik ileride özel bir çalışma yapılması gerekli görülmüştür.


•  MARIOTTE:

26 Temmuz 1915'te Çimenlik kalesinden açılan ateş ile vurulan ve

enkazında askeriye tarafından kapsamlı bir temizlik ve kurtarma çalışması yapıldığı görülmüş, TINA olarak Çanakkale Boğaz Komutanlığı tarafından başlatılan bu önemli çalışmaya destek olmak istediğimiz belirtilmiştir.

•  E7:

4 Eylül 1915 tarihinde Marmara'ya ikinci seferini yapmakta olan Yzb. Cochrane komutasındaki İngiliz E7 denizaltısı Nara'da 30-35 metre derinlikte denizaltı mania hatlarımıza takılmış ve Alman UB14 denizaltısı komutanı Heimburg ve aşçısı tarafından atılan sualtı bombalarıyla yüzeye çıkmaya zorlanmıştır. Tüm mürettebatı esir alınan denizaltı kaptanı tarafından batırılmıştır. E7; 96 metre derinlikte, 4 Nisan 1953 tarihinde batan Dumlupınar denizaltımıza 100-125 metre mesafede bulunmuştur. Her iki batığın da yan taramalı sonar ile çekimleri yapılmıştır.


•  TURQUOISE:

Çanakkale Boğazı'nı geçmeyi başaran tek Fransız denizaltısı Turquoise, 30 Ekim 1915 tarihinde dönüş yolunda Çanakkale Boğazı'na girerken kıyıdan açılan topçu ateşiyle yaralanarak esir edilir. Turquoise; Fransız denizaltısı Saphir'in eşidir ve ‘Müsteçip Onbaşı' adıyla 12.11.1919 tarihine kadar Türk donanmasında hizmet eder. Gemi daha sonra Fransa'ya geri verilir ve 14.04.1920 tarihinde Toulon'da sökülür. Belgeselde hikayeye yer verilecektir.


•  E20:

Turquoise'ın komutanı Yzb. Ravanel gizli belgeleri teslim olurken imha etmediği için İngiliz E20 denizaltısı da 5 gün sonra Marmara'da Alman UB14 denizaltısı tarafından batırılır. Gemi komutanı Yzb. Warren dahil 9 denizci kurtarıldı. Batık Marmara'da 400 metre derinlikte yatmaktadır. Belgeselde hikayeye yer verilecektir.

•  AE2:

Yzb. Henry Dacre Stoker komutasındaki AE2 denizaltısın 25 Nisan 1915 tarihindeki Çanakkale Boğazı geçişi su üstünden filme çekilmiş ve denizaltının ilk ateşe maruz kaldığı Rumeli Mecidiye Tabyası ve daha sonra karaya oturduğu Çamburnu Tabyası'nda karadan ve denizden çekimlere devam edilmiştir.

Mesudiye'den kurtarılan denizci askerler tarafından mürettebatı esir alınan Fransız Mariotte denizaltısı uzun yıllar Çimenlik kalesinin yakınında karada kalmış daha sonra sökülmüş ve bir kısmı da Nara'da askeri bölge içerisinde bir iskelenin altına temel olmuştur. İskelenin altındaki enkazın incelenebilmesi için üzerindeki betonun kaldırılmasıyla yakın zamanda ortaya çıkan Mariotte

•  E14:

İngiliz E14 denizaltısı 28 Ocak 1918 tarihinde Nara'da karaya oturmuş Yavuz gemimize karşı saldırıda bulunmak için Boğaz'dan içeriye girer, önce Nara'da ağlara takılır, sualtı bombalarıyla yüzeye çıkmaya zorlanılır, daha sonra geri çekilirken Kumkale civarında top ateşiyle batırılır. Mürettebatından sadece 5 kişinin kurtulduğu, 27 kişinin öldüğü E14 enkazının aranmasına devam edilmektedir.