Page 51 - TINA Dergi Sayi 08

TINA

Maritime Archaeology Periodical

*Deborah N. Carlson

tÜrKİYe’De InA Ina In tURKEY
958 yılında Türkiye’yi ziyaret eden bir macerape- n 1958, Peter Throckmorton, a visiting adventurer
rest ve gazeteci olan Peter Throckmorton, Türk sün- and journalist, learned from Turkish sponge diver
1ger avcısı Kemal Aras’tan Türkiye’nin Akdeniz kı- IKemal Aras about a very old shipwreck, said to be
yılarında, Gelidonya Burnu açıklarında bakır külçelerle laden with copper ingots, lying beneath the sea off Tur-
dolu olduğu söylenen çok eski bir gemi batığı olduğunu key’s Mediterranean coast at Cape Gelidonya. It was at
öğrenmiştir. Arkeolog George Bass’ın Akdeniz’deki ilk this site, a Late Bronze Age shipwreck from around 1200
bilimsel sualtı kazısını yaptığı ve sonuçlarını yayınladı- B.C., that archaeologist George Bass conducted the first
ğı gemi batığı MÖ 1200 yıllarına, Geç Tunç Çağı’na ta- complete underwater excavation and publication of an
rihlenen Gelidonya Batığı’dır. Bass ve ekibi sonraki elli ancient wreck in the Mediterranean. Bass and his team
yılda sualtı arkeologlarının izleyeceği bilimsel standart- set scientific standards that would be followed by nauti-
ları oluşturmuştur. Bu proje kar amacı gütmeyen Ameri- cal archaeologists for the next five decades. The project
kan Sualtı Arkeolojisi Derneği’nin (AINA) kurulmasına inspired the incorporation of the non-profit American
vesile olur. Derneğin adı daha sonra kurumun yönetim Institute of Nautical Archaeology (AINA), later short-
kurulu, projeleri ve personelinin uluslararası yapısını ened to INA to reflect better the international nature of
daha iyi yansıtması amacıyla INA şeklinde kısaltılır. the institute’s board, its projects, and staff. Bass’ early
Bass’ın bu alandaki ilk başarıları aynı zamanda Bodrum accomplishments in the field also catalyzed the transfor-
Kalesi’nin Sualtı Arkeoloji Müzesi’ne dönüşmesine mation of the Bodrum Castle into the Museum of Un-
katkı sağlayarak, nihayetinde 1990’lı yıllarda INA’nın derwater Archaeology, ultimately leading to the creation
Bodrum Araştırma Merkezi’nin (IRC) açılmasına yol of INA’s nearby Bodrum Research Center (BRC) in the
açar. Günümüzde INA ailesini; üyeler, araştırma görev- 1990s. Today the INA family is comprised of members,
lileri, daimi personeller ve Türkiye Sualtı Arkeolojisi research associates, officers, and a governing board of
Vakfı’nın (TINA) üç üyesini içeren bir yönetim kurulu directors which includes three members of the Turkish
oluşturmaktadır. Institute of Nautical Archaeology (TINA).
1960 yılından bu yana Bass ve INA öncülerinden bir Since 1960, Bass and numerous other INA pioneers
çoğu MÖ 16, 14, 6, 5, 3 ve 1. ve MS 4, 7, 9, 11 ve have excavated over a dozen shipwrecks from the 16 ,
th
16. yüzyıllara ait bir düzineden fazla batık gemide kazı 14 , 6 , 5 , 3 , and 1 centuries B.C., and 4 , 7 , 9 ,
th
th
th
th
th
rd
st
th
çalışması yaparak bundan sadece 50 yıl önce imkansız 11 , and 16 centuries A.D., thereby beginning to write a
th
th
olan Akdeniz gemileri ve gemiciliğinin tarihini yazma- history of Mediterranean ships and shipping that would
ya başlamıştır. Türkiye’de onlarca yıldır yapılan INA have been impossible only 50 years ago. Decades of INA
araştırmalarında Bronz Çağ’dan Osmanlı Dönemi ara- surveys in Turkey have uncovered wrecks and cargoes
sına tarihlenen batıklar ve kargoları ortaya çıkarılmış- dating from the Bronze Age to the Ottoman Empire. The
tır. Bu bulguların en önemlileri tarih kitaplarını yeniden most significant of these discoveries have rewritten the
yazdırarak Antik Çağ ve Ortaçağ denizciliğiyle ilgili history books, adding a staggering volume of data to the
arkeolojik kayıtlara sarsıcı boyutta veri kazandırmıştır. archaeological record of ancient and medieval seafaring.
*Doç. Dr. Deborah N. Carlson, Texas A&M Üniversitesi, Denizcilik Arkeolojisi Programı,
Denizcilik Arkeolojisi Enstitüsü Başkanı (INA), Denizcilik Arkeolojisi Sara W. ve George O. Yamini Kurulu Başkanı
College Station, TX 77843-4352.
*Associate Professor Deborah N. Carlson, Nautical Archaeology Program, Texas A&M University, President, Institute of
Nautical Archaeology (INA), Sara W. and George O. Yamini Chair in Nautical Archaeology. College Station, TX 77843-4352.
49