Page 56 - TINA Dergi Sayi 12
P. 56
TINA
Denizcilik Arkeolojisi Dergisi
Osmanlılar arkeoloji bilimiyle yabancı araştırmacı-
ların Osmanlı topraklarında bulunan arkeolojik eser-
lere olan merakları üzerine karşılaşmışlardır. Fakat
asıl Türk arkeoloji geleneği 1881 yılından sonra Os-
man Hamdi bey tarafından başlatılmıştır. Büyük Ata-
türk de ilgi duyduğu arkeoloji bilime önem vermiş;
sağlığında birçok arkeolojik alanı ve müzeyi ziyaret
etmiştir.
Sualtı arkeolojisi ise gerek Türkiye’de gerekse dün-
yada çok daha sonra başlamış bir disiplindir. George
F. Bass 1960 yılında Gelidonya Burnu sualtı kazısını
gerçekleştirmek üzere genç bir arkeolog olarak Tür-
kiye’ye gelmiş; gerekli başvuruları gerçekleştirerek
ilk kazı çalışmalarına başlamıştır. Daha önceki birta-
kım girişimleri saymazsak, Gelidonya kazısı dünya-
da sualtı arkeolojinin başlangıcıdır. Zira bu kazı ilk
bilimsel sualtı arkeolojisi kazısı olarak kabul görür
ve öncekilerden ayrılır.
1960 yılında gerçekleştirilen Gelidonya kazısının
ardından Türk karasularında birçok bilimsel sualtı
kazısı yapılmıştır. Fakat bunlardan en önemlisi hiç
şüphesiz ki 1984-1994 yılları arasında gerçekleşti-
rilen MÖ 13. yüzyıla tarihlenen Uluburun kazısıdır.
Dünyanın bilinen en eski batığı olmasının yanı sıra
çıkartılan arkeolojik eserler açısından da birçok ilke
imza atmıştır. Cemal Pulak’ın yönetiminde gerçek-
leştirilen bu kazı dünya çapında ilgi uyandırmıştır.
The Ottomans became acquainted with the science
of archaeology through foreign researchers who were
interested in archaeological sites in Ottoman territory.
However, the foundation of the Turkish archaeologi-
cal tradition was initiated by Osman Hamdi Bey after
1881. Our great leader Atatürk was also interested in
archaeology and gave it importance; he visited many
archaeological sites and museums in his lifetime. Uluburun Batığı, Türkiye.
Underwater archaeology is a relatively new disci- The Uluburun Shipwreck, Turkey.
pline both in Turkey and in the world. In 1960, George
F. Bass came to Turkey as a young archaeologist to
conduct an underwater excavation at Cape Gelidonya
and began initial excavations after obtaining the nec-
essary permissions. If a few previous attempts are not
taken into account, the Gelidonya excavation is the
beginning of underwater archaeology in the world.
It has been regarded as the first scientific underwater
excavation and is distinguished from preceding exca-
vations in that sense.
Following the Gelidonya excavations in 1960,
many scientific underwater excavations were con-
ducted in the coastal waters of Turkey. Among all,
the most important one is undoubtedly the excavation
of the Uluburun shipwreck dating to the 13 century George F. Bass, Ann Bass. (Gelidonya Batığı Kazısı, 1960)
th
BCE, which was conducted between 1984 and 1994. George F. Bass, Ann Bass. (Gelidonya Excavation, 1960)
54