Page 45 - TINA Dergi Sayi 09

TINA

Maritime Archaeology Periodical

Fig. 11: Ag. petros’a özgü
beyaz üzerine kırmızı boyalı
nitelikli seramik örnekleri
Fig. 11: Fine examples of the
characteristic Agios Petros
red-on-white painted ceramics

Bu dönem sadece genel deniz manzarası özellikle- ken, spondil süs yapımında kullanılmıştır. Kesim
riyle (bilişsel ifadeler, sembolik sistemler, denizcilik biçimleri hayvanların yerleşimin bulunduğu yerde
rotaları) belirlenmeyen veya gösterilmeyen, ancak veya yakınlarında öldürüldüklerini ve ilk yerleşim
31
nihayetinde yaşayanların sürekli düzenlemesine yıllarında yiyecek için erişkin değil, genç hayvanla-
tabi olan yeni bir toplumsal ve ekonomik olgular rın kesildiğini göstermektedir. Tüm bulgular çeşitli
grubu (üretim tarzı, sosyal ilişkiler) olarak yapı- ekolojik nişlerden (kıyısal, kıyı altı, karasal) kapsam-
landırılan tarihsel bir değişim ve dönüşüm dönemi lı bir şekilde faydalanıldığını göstermektedir. Yerleşi-
midir? Başka bir yerde daha ifade ettiğim gibi “… min sular altında kalan kısmında ele geçirilen kemik
bu ilk toplumlar tarafından ortaya koyulan çevresel, örneklerinin iyi korunmuş ve tanımlanabilir durumda
ekonomik ve sosyal seçimler farklı arkeolojik bağ- olduklarını belirtmeliyiz (250’den fazla koyun, keçi,
lamların (meslek seçimi seçeneklerinin, teknolojik domuz ve balık kemiği). Bu nedenle, ileride yapıla-
ve ideolojik önceliklerin belgelenmesi, vb.) ve bunun cak sualtı araştırmaları arkeolojik alandaki en erken
sonucunda bir çok farklı arkeolojik tip ve materyal yerleşme dönemini ve bu öncü çiftçilerin ilk olarak
kültürünün oluşumuna yol açmış olmalıdır. Bu yerel geldikleri zamanı önemli ölçüde aydınlatabilecektir.
arkeolojik ‘öyküleri’ mikro düzeydeki analizlerle Son olarak, Ag. Petros arkeolojisinin ilginç bir yanı
ortaya çıkarmak, belgelemek ve değerlendirmek aynı da yerleşimdeki kültürel toprakta bulunan Melos’tan
zamanda Avrupa’da Neolitik dönemin başlangıcına gelen yüzlerce obsidiyen parçasıdır (Fig. 1). Bunlar
dair ‘büyük’ anlatının referans niteliğini kaybetme- yerleşim yerinin, eğer daha erken bir dönemde değil-
mek bizim görevimizdir.” 32 se, Erken Neolitik Dönem’de hem Ege Denizi’nde
Ag. Petros denizci toplumunun ekonomisine hem de Anadolu kıyılarında bu egzotik malzemenin
dönersek, bu ekonomi hem karasal hem de deniz karmaşık değiş-tokuş ağında bir ara istasyon rolü
faunası açısından iyi bir şekilde belgelenmiştir. Fay- oynadığını gösteriyor. Bu değiş-tokuş mekaniz-
33
dalanılan ve avlanan evcil ve vahşi hayvanlar bir masının izlenen rotalar, adalarda yaşayan çiftçiler
yana, adanın kıyısal veya derin sularında balıkçılık tarafından doğrudan alımı veya bu hammaddenin
etkinlikleri (hani balığı ve orkinos gibi derin su ve yerel toplumlarla ticaretini yapan gezici uzmanlar
kıyı türleri) yoğun seviyedeydi, kuş da avlanıyordu. vb. gibi önemli ayrıntıları bilinmemekle birlikte, elde
Tahmin edilebileceği gibi yumuşakçalar (karından- edilen son bulgular obsidiyenin Ege’nin her yerinde,
bacaklılar) – ağırlıklı olarak deniz salyangozları kuzeybatı Anadolu’ya ve Erken Neolitik Coşkuntepe
(patella), deniz minareleri (monodonta) ve kum yerleşmesine kadar uzanan, geniş bir alana yayılan
midyesi (Cardium) – kayalık kıyı hattında toplanır- dağıtımının olduğunu göstermektedir (Fig. 1). 34

31 HOrEjS et al 2015, 289.
32 EFSTrATIOU 2007, 123.
33 HOrEjS 2016, 156.
34 PErLES et al 2011, 42.
43