Page 13 - TINA Dergi Sayi 12

TINA

Maritime Archaeology Periodical

ANADOLU’NUN EGE KIYILARINDA HOLOSEN

DENİZ SEVİYESİ DEĞİŞMELERİ VE

JEOARKEOLOJİK ETKİLERİ
HOLOCENE SEA LEVEL CHANGES AND THEIR

GEOARCHAEOLOGICAL IMPACTS ON THE

AEGEAN COAST OF ANATOLIA

anahtar kelimeler: Batı Anadolu, Ege Denizi, Holosen, Deniz Seviyesi, İklim Değişmeleri, Jeoarkeoloji
Keywords: Western Anatolia, Aegean Sea, Holocene, Sea Level, Climate Change, Geoarchaeology.
ÖZet ABStRACt
Anadolu’nun Ege Denizi kıyı bölgesi, kırıklı jeolojik The Aegean coastal region of Anatolia has a rough
yapısı nedeniyle dağ blokları ve aralarındaki çukur alan- morphology due to its faulted geological structure,
lardan oluşan arızalı bir morfolojiye sahiptir. Bu özellik, consisting of mountain chains and troughs between
kıyı önünde de adalarla devam eder. Böylece, çok girin- them. This feature continues among the islands along
tili çıkıntılı bir uzanış gösteren kıyı çizgisi, deniz sevi- the coastline. Thus, the extremely indented shore-
yesindeki değişmelerle önemli şekil değişmeleri göster- line shows significant changes in shape along with
miştir. Son buzul çağı maksimumunda (20 bin yıl kadar sea level changes. During Last Glacial Maximum
öncelerde) 130 metre kadar alçalan deniz seviyesi, buzul (about 20,000 years ago) the sea level, which was 130
çağı sonrasında küresel ısınma ile hızla yükselmiştir. m lower than at present, rapidly increased during a
Holosen başlarında (yaklaşık 12 bin yıl öncelerde) deniz warming trend after the glacial period. In the early
seviyesi hala bugünkünden 50 m kadar alçaktadır. Bunu Holocene (about 12,000 years ago), the sea level was
izleyen dönemde hızla yükselmeye devam eden deniz still 50 m lower than at present. In the following peri-
seviyesi, küresel verilere göre, 6-4 metrelere ulaşmıştır. od sea level rose rapidly and reached 6 to 4 m below
the present sea level. Subsequently, although gradual-
Bundan sonra, hızı giderek azalmakla birlikte, yükselme ly decreasing in speed, the rising continued, and the
devam etmiş, deniz bugünkü seviyesine erişmiştir. sea level reached its current position.
Ancak, Anadolu’nun Ege kıyılarında 7-6 bin yıl önce- Nevertheless, we have sedimentological, paleon-
lerde denizin bugünkü seviyesine ulaştığını, 4-3 bin yıl tological, and chronological data indicating that the
öncelerde birkaç metre alçaldığını, sonra bugüne doğru Aegean coastline of Anatolia reached its current level
tekrar yükseldiğini gösteren sedimantolojik, paleontolo- 7,000-6,000 years ago, then decreased a few meters
jik ve kronolojik veriler bulunmaktadır. 4,000-3,000 years ago, and then rose again.

assos antik limanı (Güncel
liman yapılmadan önce-1980)
assos ancient Harbor (be-
fore the modern breakwater
construction-1980)
11