Page 27 - TINA Dergi Sayi 12
P. 27
TINA
Maritime Archaeology Periodical
Buna karşılık, bu alçalmadan sonra, bugüne doğru Nevertheless, subsequent to the decline, traces of
olan son küçük yükselmede denizin karaya doğru iler- sea encroaching upon land during the most recent
lemesinin izleri belirgin değildir. Bunun nedeni, Erken small rise up to today are not apparent. This is because
Holosen’dekine göre çok daha yavaş olan bu birkaç the amount of alluvium from the land during this sev-
metrelik yükselme sırasında karadan gelen alüvyon eral-meter rise, which was much slower than in the
miktarının, yükselme ile olan ilerlemeyi karşılayabil- Early Holocene, was able to counterbalance the ad-
miş olmasıdır. Yeterli alüvyon biriken kıyılarda deniz vance of the sea resulting from this rise.
seviyesindeki küçük yükselmeye rağmen, son dönem- Despite a small rise in sea level on the coasts with
de delta ilerlemesi belirgin olarak devam etmiştir. Bu sufficient alluvial deposit, advance of the delta has pre-
durumda, birbirine çok benzeyen kıyı ortamlarına (ör- dominately continued during the recent period, resulting
neğin kıyı bataklığı ve lagün) ait sediman ve mikrofo- in a mixture of sediment and microfossils belonging to
siller aynı alanda karışmışlardır. C gibi tarihlendirme similar littoral environments (e.g., coastal swamps and
14
analizleri de bu karışma nedeniyle genellikle güvenilir lagoons). Due to this mixture, dating analysis such as
olmamaktadır (bazen aynı seviyeden alınan örneklerin 14 C is often not reliable (sometimes samples from same
çok farklı tarihler vermesi veya stratigrafiye uymayan level produce very diverse dates or dates which are in-
tarihlerin çıkması gibi). Bu nedenlerle, son küçük compatible with stratigraphy). Therefore, it is not possi-
seviye oynamalarının morfolojik ve kronolojik olarak
ayırt edilmesi her yerde mümkün olamamaktadır. So- ble to morphologically and chronologically distinguish
nuç olarak, özellikle artik çağlara ait kıyı yapılarının the most recent minor fluctuations in level everywhere.
bugün deniz seviyesi altında bulunması, Geç Tunç As a result, submerged coastal structures, particularly
Çağından beri (yaklaşık son 3 bin yılda) deniz seviye- those from antiquity, are considered to be visible evi-
sinin 2-3 m kadar yükseldiğinin görünür kanıtı olarak dence of sea level rise up to 2-3 m since the Late Bronze
değerlendirilmektedir. Bu durum küresel deniz sevi- Age (over the past 3,000 years). This is also consistent
yesi değişimine de uymaktadır. Ancak, küresel eğrinin with global sea level change. Nevertheless, the data on
dayandığı veriler Orta-Geç Holosen salınımlarını yan- which the global curve is based do not reflect the Mid-
sıtmamaktadır (fig. 4). dle to Late Holocene fluctuations (Fig. 4).
JeOArKeOLOJİK DeğerLenDİrmeLer GeOArCHAeOLOGICAL eVALuAtIOnS
Jeoarkeoloji, tarih öncesi çağlardan beri insan ile Geoarchaeology is a multidisciplinary science that
onun fiziki çevresi arasındaki ilişkilerin değerlendiril- has benefited from geological and natural sciences and
mesinde yer-doğa bilim alanlarından, bunların araş- the research methods of those fields, which evaluate
tırma yöntemlerinden yararlanılmasıyla gelişen çok the relationship between humans and their physical
disiplinli bir bilim dalıdır. Burada jeo- ön eki sadece environments from prehistoric times to the present. Al-
veya öncelikle jeoloji-arkeoloji ilişkisini yansıtmakla though the prefix geo- here is used primarily to reflect
birlikte, jeoarkeoloji, günümüzdeki uygulamalarında the relationship between geology and archaeology, to-
çok geniş bir konu çeşitliliği içermekte, yer bilimleri sı- day geoarchaeology covers a wide range of topics, ex-
nırlarının çok ötesine yayılmış bulunmaktadır. Bununla tending beyond the limits of geology. Additionally, the
birlikte, insan yaşamı için gerekli her türlü varlığın existence of all sorts of resources required for human
yeryüzünde olması, yeryüzünün bilimi olan coğrafyayı life on earth pull geography, an earth science, into the
jeoarkeolojide öne çıkarmaktadır. Coğrafya, yeryüzün- forefront of geoarchaeology. Geography examines all
de etkili olan tüm fiziksel ve biyolojik süreçleri, insanın of the physical and biological processes that impact the
bu yüzey üzerindeki varlık ve gelişimini, kültürlerin Earth and the existence and evolution of humankind on
şekillenmesinde ve çeşitlenmesinde doğal çevre özel- its surface, as well as the role of natural environmental
liklerinin etkilerini inceler. Coğrafyanın veri kaynağı conditions in shaping and diversifying cultures. Geog-
bugünkü yeryüzüdür. Ancak bugünkü görünüm zaman raphy’s data source is today’s Earth, where the appear-
içinde süren bir gelişimin sonucudur. Bu nedenle, bu- ance of today’s landscape is a result of development
günü anlamak için geçmişe bakılması, farklı süreçlerin over time. Therefore, in order to understand the present,
ve zaman içinde bunların etkileşimlerinin izlenmesi it is necessary to look at the past and observe various
gerekir. Böyle bir yaklaşım da paleocoğrafya olarak ta- processes and their interaction over time; this approach
nımlanır. Buna göre, konusu eski zamanlara ait olduğu is defined as paleogeography. Accordingly, historical
için arkeolojik araştırmalar kapsamında kurulması ge-
reken mekansal ilişkiler, ağırlıklı olarak paleocoğrafya spatial relations that should be established within the
alanına girmektedir . scope of archaeological studies are mainly in the field
21
of paleogeography .
21
21 KAYAN 2018. 21 KAYAN 2018.
25