Page 93 - TINA Dergi Sayi 09

TINA

Maritime Archaeology Periodical

pesse kanosunun suda giden bir araç değil de, bir It has also been suggested that the pesse canoe
yalak olduğu (evcil hayvanlar için yem veya su içeren was a manger (a vessel to contain water or fodder
bir tür oyma kap) da öne sürülmüştür. Ancak Mezo- for domestic animals), rather than an aquatic vehic-
litik dönemde avcı-toplayıcı topluluklar henüz sığır- le. However cattle was not domesticated by hun-
ları evcilleştirmemişlerdi, dolayısıyla bir yalağın pek ter-gatherers during the Mesolithic period yet, so a
faydası yoktu. Dahası, Beuker’e göre bu kano hem manger would not be exactly useful. Moreover, the
arkeolojik hem de etnolojik olarak bilinen diğer ka- canoe has strong similarities to other known cano-
nolarla güçlü benzerlikler taşımaktadır . Drents Mü- es, both archaeological and ethnological examples
7
7
zesi arkeologları 2011’de bir deney yaparak pesse according to Beuker . An experiment conducted in
kanosunun birebir kopyasını yapıp suya indirdi. Bu 2011 by archaeologists of the Drents Museum. An
deney kanonun gerçekten suda yolculuk yapabilme exact replica of the pesse canoe has been made and
özelliğine sahip olduğunu gösterdi. Beuker ‘e göre: had been lowered into the water. This experiment
8
“Tüm bunların sonucunda pesse kanosunun suya showed that the canoe was indeed a navigable obje-
8
açılmak dışında bir hedefinin olma olasılığını sessizce ct. As Beuker puts it:
safdışı bırakma cesaretini gösteriyorum.” “The sum of all this is that I dare to quietly exc-
pesse kanosunun hiç açık denizde kullanılıp kul- lude that the canoe of pesse ever had a different
lanılmadığı bilinmiyor, ancak tıpkı-modelinin suda destination than a sailing one.”
kullanımı sırasında oldukça derinden seyrettiği görül- It is not clear whether the pesse canoe has ever
düğünden ve kanonun bulunmuş olduğu yer gözönü- been used on open sea, but seen that the replica of
ne alındığında açık deniz yerine göl ve akarsularda the canoe layed fairly deep in the water while using
kullanılmış olması olasıdır. Kanoyla aynı dönemden it and the place the canoe was found it was probab-
bilinen farklı kürekler vardır. Örneğin Holmegaard ly used in lakes and rivers rather than the open sea.
(Danimarka) ve Schleswig-Holstein bölgesindeki Du- From the same time period as the canoe, different
vensee (Almanya) kazılarında kürekler bulunmuştur. paddles are known. For instance a paddle has been
Bunların yanısıra çok daha eski bir kürek de İngilte- excavated at Holmegaard (Denmark) and the Du-
re’de Mezolitik yerleşim yeri Star Carr’da bulunmuş- vensee in the Schleswig-Holstein area (Germany).
tur. Bu bulgulara dayanarak pesse kanosunun kürekle Moreover an even older paddle has been found at
hareket ettirildiğini söylemek olasıdır . the Mesolithic site of Star Carr in England. Based
9
Sonuç olarak, Erken Mezolitik Çağ’a tarihlenen on these findings, it is plausible that the canoe of
9
(yaklaşık olarak kalibre edilmiş yıl MÖ 8600) pesse pesse was moved by a paddle .
kanosu ağaç gövdesinden yapılmış bilinen kanoların In conclusion, the pesse canoe is the oldest
en eskisidir. Yapılan çalışmalar kanonun tek bir çam known dug-out canoe, dating to the Early Meso-
kütüğünden büyük bir olasılıkla taş balta kullanılarak lithic (ca. 8600 cal. BC). Studies suggest that it
yapılmış olduğunu ve açık denizde kullanılmamış da was made out of a single pine log, possibly using
olsa kürek yardımıyla iç sularda seyretmek için kulla- a stone axe, and that it was used to navigate inlan-
dwaters with the help of a paddle, although it was
nılmış olduğunu ortaya koymaktadır.
probably not used at open sea.
7 WIERENGA 2001. 7 WIERENGA 2001.
8 WIERENGA 2001. 8 WIERENGA 2001.
9 VAN ZEIST 1957. 9 VAN ZEIST 1957.
KAYNAKÇA-BIBLIOGRAPHY

BEUKER AND NIEKUS 1997: Beuker,J.R., M.J.L.Th. land, 1988 de rijkdom van het bodemarchief. Amsterdam
Niekus, 1997. De kano van pesse — de bijl erin! Nieuwe 1988.Sarfatij, H., Woltering, p.J., Archeologie in Neder-
Drentse Volksalmanak 114: pp 122-125. M.J.L.Th. Niekus, land, de rijkdom van het bodemarchief. Amsterdam 1988.
1997. De kano van pesse — de bijl erin! Nieuwe Drentse VAN GINKEL & VERHART 2009: van Ginkel, E., Verhart,
Volksalmanak 114: pp 122-125. L. Onder onze voeten, de archeologie van Nederland.
BLOEMERS, KOOIJMANS AND SARFARTIJ 1981: Leiden 2009. Verhart, L. Onder onze voeten, de archeologie
Bloemers, J.H.F., Kooijmans, L.p., Sarfartij, H. Verleden van Nederland. Leiden 2009.
Land, archeologische opgravingen in Nederland. Amster- VAN ZEIST 1957: an Zeist, W., De Mesolithische boot van
dam 1981. pesse, Nieuwe Drentse Volksalmanak 75, 4-11. Assen
CLARK 1936: Clark, J.G.D., The Mesolithic Settlement of 1957. Mesolithische boot van pesse,
Northern Europe, A Study of the Food-gathering peoples Nieuwe Drentse Volksalmanak 75, 4-11. Assen 1957.
of Northern Europe during the Early post-glacial period. WIERENGA 2001: Wierenga, J. Kano van pesse kon echt va-
Cambridge 1936. ren, Het Nieuwsblad van het Noorden. 2001, april 12. , J.
VAN ES, SARFATIJ AND WOLTERING 1988: van Es, Kano van pesse kon echt varen, Het Nieuwsblad van het
W.A., Sarfatij, H., Woltering, p.J., Archeologie in Neder- Noorden. 2001, april 12.
91