Page 91 - TINA Dergi Sayi 09

TINA NOTE

Maritime Archaeology Periodical

* Sanne Verhagen

esse kanosu dünyanın bilinen en eski teknesidir. he pesse canoe is the oldest known boat
Ağaç kütüğünü oyarak yapılmış olan bu kano in the world. This dug-out canoe has been
p1955’de Hollanda’nın pesse Köyü yakınlarında Tfound near the Dutch village of pesse by a
yol yapımı sırasında bir çiftçi tarafından bulundu. Bu local farmer in 1955, during the construction of a
tarih öncesi tekne bulunduğunda turba yosunu dolu motorway. This prehistoric vessel has been found
eski bir nehir yatağı içerisindeydi. Kano Assen’deki in a former river filled with peat. Nowadays the
(Hollanda) Drents Müzesi’nde sergilenmektedir. canoe is exhibited at the Drents Museum in Assen
Teknenin tam boyu 3 m’ye yakındır, en geniş nok- (the Netherlands).
tası ise 44,5 cm’dir. Ahşaplar radyokarbon tarihleme The greatest length of the vessel is around 3 m
yöntemi ile günümüzden 8760±145 (kalibre edilmiş and the greatest width is 44,5 cm. The wood has
olarak yaklaşık 8600 BC) yıl öncesine tarihlenmiştir. been radiocarbon dated to 8760±145 Bp (ca. 8600
Bu tarih Groningen Üniversitesi’nden J.N. Lanting cal. BC). This is an average of two datings (8270
tarafından kanodan alınmış olan aynı örnekten yapıl- ± 275 Bp (GrN-486) en 8825 ± 100 Bp (GrN-
mış iki tarihlemenin ortalamasından elde edilmiştir 6257) of the same sample of wood taken from
(günümüzden 8270 ± 275 yıl önce (GrN-486) ve gü- the canoe, run by J.N. Lanting at the University
nümüzden 8825 ± 100 yıl önce (GrN-6257). Kano bir of Groningen. The canoe is made out of a Scotch
İskoç çamı kütüğünden yapılmıştır (pinius silverstris). pine tree log (pinius silverstris). In the Mesolithic,
Mezolitik Çağ’da Hollanda’da bulunan ormanların most forests in the Netherlands contained pine
1
çoğunda çam ağaçları vardı, bu nedenle çam erişimi trees, so pine was a material easy to access . In
kolay bir malzemeydi . perth’de (İskoçya) de bir Me- perth (Scotland) a similar dug-out canoe has been
1
zolitik Dönem yerleşmesinde ağaç kütüğünden yapıl- discovered in a Mesolithic settlement, this canoe
mış benzer bir kano bulundu, bu kano pesse kanosuyla was about the same length as the pesse canoe.
aşağı yukarı aynı uzunluktaydı. Ancak artık ne pruvası However, prow nor stern were not sufficient enou-
ne de kıçı bu kanonun asıl şekli konusunda bir ipucu gh preserved to tell anything about the shape of
2
verecek kadar korunmamıştı . this canoe .
2
Mezolitik dönemde Hollanda’daki sıcaklıklar yük- In the Mesolithic period, as temperatures in the
selmeye başladığında avcı toplayıcı gruplarca kulla- Netherlands begin to rise,the technology used
nılan teknoloji de hızlı bir şekilde değişir. paleolitik by hunter-gatherers changes drastically. Compa-
gruplarla karşılaştırıldığında, Mezolitik dönemde red to the paleolithic groups, in the Mesolithic,
insanlar daha çeşitli zoolojik ve botanik kaynakları people exploit a larger variety of zoological and
tüketir. Bununla birlikte, avcı toplayıcılar tarafından botanical sources. However, the territory used by
kullanılan alanlar deniz seviyesindeki yükselme nede- hunter-gatherers begins to become smaller and
niyle giderek küçülmeye başlar. Bu nedenle kanolar smaller, due to the rising sea level. Canoes beco-
Hollanda’nın bataklıklarında yolculuk yapabilmek için me then essential to travel the Dutch wetlands .
3
3
elzem bir araç haline gelir . pesse kanosu avcı toplayı- The pesse canoe symbolizes the adjustments the
cı toplulukların doğal ortamlarında oluşan değişiklik- hunter-gatherer communities made to the changes
lere sağladıkları uyumu simgelemektedir . of their natural environment .
4
4
1 BLOEMERS, KOOIJMANS AND SARFARTIJ 1981, 34. 1 BLOEMERS, KOOIJMANS AND SARFARTIJ 1981, 34.
2 CLARK 1936, 109. 2 CLARK 1936, 109.
3 VAN GINKEL & VERHART 2009, 32. 3 VAN GINKEL & VERHART 2009, 32.
4 VAN ES, SARFATIJ AND WOLTERING 1988, 66. 4 VAN ES, SARFATIJ AND WOLTERING 1988, 66.
* Sanne Verhagen MA, Arkeoloji Yüksek Lisans Programı (Groningen Üniversitesi), Weerdingerstraat 61, 7815 SE Emmen
Hollanda. sanne-verhagen@outlook.com,
*Sanne Verhagen MA Master of Arts - Archaeology (University of Groningen)
Weerdingerstraat 61, 7815 SE Emmen Netherlands. sanne-verhagen@outlook.com
89