Page 20 - TINA Dergi Sayi 09

TINA

Denizcilik Arkeolojisi Dergisi

Balıkçılığın bilgi, tecrübe ve taktik gerektiren bir yerleşim ise şimdiye dek tespit edilememiştir. Böy-
uğraş olması, Tatlısu-Çiftlikdüzü topluluğunun belki lesi bir yerleşimin bugün deniz altında kalmış olma
de karşı kıyılardaki bir kıyı yerleşiminden gelmiş, olasılığı araştırılmaktaysa da, denizin bu kesimde her
denizciliğe aşina bir topluluk olma ihtimalini akla zaman dalgalı ve türbülanslı olması dolayısıyla, ka-
getirmektedir. Bu sorunun cevaplanabilmesi, ancak lıntıların günümüze kadar korunagelmiş olması güç
Türkiye’nin güney sahillerinde sistematik yüzey bir ihtimaldir.
araştırmaları ve kontrollü kazıların yapılması ve bu Kuzey sahil şeridinde ise, Akeramik ve Çanak
araştırmalar sonucunda Kıbrıs ile bağlantılı olabile- Çömlekli Neolitik Dönem’lere ait yerleşimler ço-
cek erken Neolitik Dönem yerleşimlerinin belirlen- ğunlukla kıyıya yakın konumlanır. Bunlar içerisinde,
mesiyle mümkün olacaktır. batıdan doğuya doğru Petra tou Limniti (Yeşilırmak
28
kayası), Ayios Epiktitos-Vrysi (Fig. 9), Ayios Epikti-
neOLİtİK YerLeŞİmLerİn KIbrIS ADASInDAKİ
tos-Troulli, Esentepe-Ağırsu (Fig. 10), Tatlısu-Çift-
COğrAFİ DAğILImI likdüzü ve Cape Andreas-Castros gibi kazısı yapıl-
Kıbrıs Neolitik Dönem yerleşimleri arasında, yer mış yerler ile yüzey araştırmalarında tespit edilmiş,
29
seçimi bakımından adanın güney ve kuzey arasında Küçük Erenköy-Villourin, Tatlısu-Karaburun (Fig.
belirgin farklılıklar gözlenir. Bunun, yüzey araş- 11), Tatlısu-Kuyu (Lakkous), Mersinlik-Pınarcıklar
tırmaları ve kazılar için trecih edilen bölgelerden ve Karpaz-Kordhyli (Fig. 12) gibi yerleşimler bulu-
kaynaklanan bir farklılık olma ihtimali bulunsa da, nur. Bu yerleşimler, günümüz kıyı şeridine sıfır veya
bilinen yerleşimlerin yoğunluğu ve dağılımı da bu en fazla 10 metre uzaklıkta konumlanır ve çoğunluk-
gözlemi desteklemektedir. Nissi ve Aetokremnos dı- la kısmi erozyona maruz kalmışlardır. Kimileri ise
şında , Aspros, Ais Yorkis, Ortos, Klimonas, Tenta, kıyıdan 15 m yükseklikte, altı uçurum ve deniz olan
27
Shillaourokambos, Khirokitia, Asprokremnos gibi konumlarda yer almaktadırlar. Tatlısu-Çiftlikdüzü
adanın güneyindeki tüm Neolitik Dönem yerleşim- Projesi kapsamında, su altında kalmış Neolitik yer-
leri denize uzak konumda yer almaktadır (Fig. 5). leşimlerin Kıbrıs’ın kuzey sahillerinde de, tıpkı Le-
Yine adanın güneyinde yer alan ve Neolitik Dönem’e vant kıyılarında olduğu gibi aranması planlanmak-
tarihlenen Mylouthkia ise denizden yüz metre içeri- tadır. Böylesi bir araştırmadan olumlu sonuçlar elde
dedir, fakat burası yalnızca içi sonradan doldurulmuş edilmesi halinde, gerek Kıbrıs prehirstoryası gerekse
derin kuyular ile tanımlıdır. Bu kuyular ile ilişkili sualtı arkeolojisine önemli katkılar sunacağı açıktır.

27 Bu iki yerde stratigrafik tanımlama sorunları vardır.
28 1927-1931 yılları arasında Swedish Cyprus Expedition Project (İsveç Kıbrıs Keşif Heyeti) adada ilk kez sistematik arkeolojik
araştırmalar gerçekleştirmiştir. Arkeolog Einer Gjerstad, Erik Sjoqvist ve Alfred Westholm yanısıra mimar john Lindros bu
çalışmalara öncülük etmişlerdir.
29 ŞEVKETOĞLU 2000.

fig. 9: Ayios Epiktitos-Vrysi’nin görünümü, Kıbrıs. (Fotoğraf: fig. 10: Esentepe-Ağırsu kurtarma kazılarının görünü-
Tatlısu Kazı ve Araştırma Projesi Arşivi). mü, Kıbrıs. (Fotoğraf: Tatlısu Kazı ve Araştırma Pro-
fig. 9: A view from Ayios Epiktitos-Vrysi, Cyprus. (Photograp- jesi Arşivi).
hic Archive of the Excavation and Survey Project in Tatlısu). fig. 10: A view from the Esentepe-Ağırsu rescue ex-
cavations, Cyprus. (Photographic Archive of the Exca-
vation and Survey Project in Tatlısu).

18